Sevgili dostlar,
Genellikle çeşitli unlar, su, maya ve bazen tatlandırıcılarla hazırlanır. Kaliteli bir un ve maya, lezzetli bir ekmeğin anahtarıdır.
Bizim ülkemiz, ekmek çeşitliliği bakımından son derece zengin bir coğrafyaya sahiptir. Bunun en büyük sebeplerinden biri, tahıl üretiminde bereketli topraklara sahip olmamızdır. Doğudan batıya, kuzeyden güneye farklı tahıllar yetiştirilir ve bu da ekmek çeşitliliğimizi artırır. Şekilleri, pişirme yöntemleri farklılık gösterse de ekmek, her zaman soframızın baş tacıdır.

Doğu bölgelerimizde hava şartları ve çalışma koşulları nedeniyle ekmekler daha uzun süre dayanacak şekilde hazırlanır. Batıya doğru gidildikçe ise ekmekler daha hafif bir yapıya bürünür. Aslında ekmek sadece karnımızı doyurmaz; komşuların imece usulü bir araya gelerek hamur yoğurması, birlikte pişirmesiyle beraberliği ve dayanışmayı da besler.
Şimdilerde mahalle fırınlarında üretilse de, hala birçok köyümüzde kadınlarımız kendi ekmeklerini geleneksel yöntemlerle yapar. Kültürel mirasımızdan biri olan “askıda ekmek” geleneği de Anadolu’dan çıkmıştır. Eskiden konaklarda gizli pencerelerden ihtiyaç sahiplerine görünmeden ekmek verilirdi. Bu, ekmeğin bizim için ne kadar değerli olduğunu gösterir.
Ekmek çeşitliliğimiz iklim şartlarından da etkilenir. Karadeniz’de mısır bol yetiştiği için mısır ekmeği yaygındır. Orta Karadeniz’de ise ekşi maya ve tam buğday unuyla taş fırında pişirilen meşhur Trabzon ekmeği ortaya çıkar. İç Anadolu’da un, maya, su ve tuzla yoğrulan hamur parmak kalınlığında açılıp bazlama yapılır.
Anadolu’nun birçok yerinde az malzemeyle hazırlanıp uzun süre saklanan yufka ekmeği tercih edilir. Güneydoğu’da ise mayalı lavaş ekmeği, kebapların vazgeçilmez eşlikçisidir.
Osmanlı etkisinin yoğun olduğu yörelerde okkalı ekmekler daha sık görülür. Doğu’da yokluk dönemlerinde hamura kavrulmuş un eklenerek hazırlanan kete, kahvaltılarda yerini alır. Tarihin en eski ekmeklerinden çavdar ekmeği de doyuruculuğuyla Anadolu’da yaygın tercih edilir.
Prebiyotik özelliğiyle sindirimi kolaylaştıran ekşi mayalı ekmek, formuna dikkat edenlerin ise vitamin ve lif zengini kepek ekmeği favorisidir. Birçok yerde çamurdan yapılmış tandırlarda pişirilen ve uzun süre tazeliğini koruyan tandır ekmeği yapılır.
Son zamanlarda protein oranı yüksek tam buğday ekmeği de giderek popüler oluyor. Kısacası, kullanılan un, maya ya da pişirme tekniği ne olursa olsun, ekmek bizim vazgeçilmez besinimizdir. Diğer tüm yiyecekleri ona arkadaş olarak görürüz. Bu kadar zengin bir ekmek kültürüne sahip olduğumuz için çok şanslıyız.
Sevgilerimle...
